
Wobbly Hedgehog Syndroom als prullenbakdiagnose
Het Wobbly Hedgehog-syndroom is misschien wel de meest bekende diagnose bij egelsoorten, vooral bij soorten die in gevangenschap leven. Maar de diagnose wordt ook op grove wijze gebruikt en misbruikt voor veel gezondheidsproblemen die een heel andere oorzaak kunnen hebben. Omdat dierenartsen vaak niet over de specialistische kennis over egels beschikken, kunnen ze kwesties over het hoofd zien die verband houden met oorontstekingen, tumoren en zelfs een veel minder bekende diagnose, IVDD genaamd. Dus wat zijn de verschillen en hoe kunnen we WHS veilig en nauwkeurig diagnosticeren?
Wobbly Hedgehog Syndroom
Deze ziekte is bij liefhebbers wel bekend, maar toch weten mensen er behalve de naam nauwelijks iets van. Het Wobbly Hedgehog Syndroom is een ziekte met een onbekende oorzaak. Er wordt gespeculeerd dat het genetisch is of wordt veroorzaakt door een gebrekkig dieet, maar er zijn geen studies over dit onderwerp met concrete conclusies. Wat we wel weten over WHS is dat het de hersenen beïnvloedt. Laesies in de hersenen Het wordt beschreven als een afname van myeline in een bilaterale, symmetrische sponsachtige vorm van meerdere plaatsen in het centrale zenuwstelsel, waaronder het cerebellum, medulla oblongata – het deel dat de hersenstam verbindt met het ruggenmerg – en het ruggenmerg . Zenuwen buiten het centrale zenuwstelsel kunnen ook worden aangetast.
Door deze laesies in de hersenen begint de mobiliteit van de egels af te nemen. Dit begint met het kantelen van de kop en verlies van spierkracht in de achterpoten. Het vordert over een periode van 9-15 maanden en egels sterven over het algemeen 18 tot 25 maanden na het begin van de eerste symptomen.
Er is geen remedie tegen WHS vanwege het ontbreken van een bekende oorzaak. De behandeling bestaat uit pijnbehandelingen en soms mobiliteitshulpmiddelen, maar leidt uiteindelijk tot palliatieve zorg met euthanasie wanneer de levensomstandigheden te zwaar worden aangetast. Met de onbekende oorzaak komt ook een gebrek aan mogelijkheden om WHS goed te diagnosticeren. Momenteel zijn er twee opties om WHS te diagnosticeren:
- Opties uitsluiten: Gezondheidsproblemen met vergelijkbare symptomen zoals oorontstekingen, hersenletsel, neurologische problemen, ziekte van de tussenwervelschijf, enz. uitsluiten. Pas nadat elk ander mogelijk gezondheidsprobleem is uitgesloten, kan een WS-diagnose veilig worden gesteld om palliatieve zorg te bieden voor de egel.
- Autopsie: Een diagnose kan worden gesteld door middel van autopsie nadat de egel is overleden. De hersenen van de egel zullen worden onderzocht om laesies in de hersenen te lokaliseren. Als deze laesies worden gevonden in de delen waar WHS gewoonlijk de hersenen aantast, kan een diagnose worden gesteld om WHS te concluderen.
Tussenwervelschijfziekte
Tussenwervelschijfziekte is een beschadiging van de hals- en lendenwervels, die leidt tot degeneratie van het kraakbeen en de geleikern van de aangetaste tussenwervelschijven, uitsteeksel van schijfmateriaal en mineralisatie van de geleikern. De ziekte is niet erg bekend en wordt vaak over het hoofd gezien vanwege een gebrek aan kennis over het onderwerp, zowel door eigenaren en reddingsacties van de soort als door dierenartsen. Tussenwervelschijfziekte komt voor bij egels van alle leeftijden, maar komt vaker voor bij oudere egels.
Als gevolg van de schade aan de wervels kunnen de symptomen zijn: toenemend uitsteken van de achterpoten, onvermogen om de blaas te ledigen, verlies van positiebewustzijn en uiteindelijk verlamming. Het begin is erg traag, net zoals bij WHS en met het begin van de symptomen vaak bij oudere egels, kan het gemakkelijk worden verward met WHS.
Er is geen remedie voor Tussenwervelschijfziekte, maar behandeling met corticosteroïden kan een tijdelijke verbetering laten zien. Uiteindelijk zou de behandeling zich richten op palliatieve zorg met euthanasie wanneer de levensomstandigheden te zwaar in het gedrang komen. Er zijn twee manieren om Tussenwervelschijfziekte te diagnosticeren:
- MRI-scan: Een MRI-scan van de wervelkolom, met name gericht op de hals- en lendenwervels, kan Tussenwervelschijfziekte concluderen. Deze laten echter niet altijd beschadigingen van de wervels zien.
- Autopsie: Een diagnose kan worden gesteld door middel van autopsie nadat de egel is overleden. Als schade aan de hals- en lumbale wervels wordt gevonden, met of zonder schijfmineralisatie, kan het Tussenwervelschijfziekte concluderen.
Oorinfectie
Oorontstekingen zijn zeer bekend en worden vaak goed gediagnosticeerd en behandeld. De symptomen zijn relatief eenvoudig vast te stellen, en toch wordt het ook heel vaak verward met WHS en vice versa. Oorontstekingen beginnen echter zeer snel en vorderen zeer snel, wat binnen enkele dagen tot ernstige symptomen leidt. Zonder de juiste behandeling kunnen oorontstekingen ook leiden tot een vroege dood. Onbehandelde oorontstekingen die vanzelf genezen, kunnen de volgende keer ernstiger terugkeren, vooral als de infectie chronisch is.
Egels van alle leeftijden kunnen oorontstekingen oplopen. Het is een syndroomnaam, wat betekent dat het een naam is die wordt gebruikt of verschillende gezondheidsproblemen die erg op elkaar lijken en een vergelijkbare oorzaak hebben. Oorontstekingen kunnen in elk deel van het oor worden geplaatst: buiten en binnen in het hoofd. De symptomen treden snel op en vorderen snel en omvatten kantelen van het hoofd, schudden van het hoofd, het ontwikkelen van een wiebelige gang, opzij vallen, in cirkels lopen en nog veel meer, afhankelijk van de exacte infectie. Vanwege deze symptomen wordt het vaak verward met WHS en zonder behandeling achtergelaten. Sommige van deze egels herstellen vanzelf, maar veel egels worden aan een ander lot overgelaten: een vroege dood.
Oorontstekingen zijn -meestal- gemakkelijk te behandelen met antibiotica. Soms is een langere behandeling nodig en in ernstige gevallen kan de egel IV-vloeistoffen en injectiespuiten nodig hebben om te overleven vanwege een verlies aan energie en mobiliteit.
Neurologische problemen
Neurologische problemen zijn veranderingen van de hersenen, die leiden tot permanente gedragsproblemen en mobiliteitsproblemen, die sterk kunnen lijken op WHS. En dat is precies waarom sommige neurologische problemen worden aangezien voor WHS. Neurologische problemen kunnen erfelijk zijn en beginnen dus heel vroeg, en ontwikkelen zich langzaam tot ernstigere gedrags- en mobiliteitsproblemen. Neurologische problemen kunnen ook worden veroorzaakt door een chronisch gebrek aan verrijking, in welk geval de symptomen beginnen wanneer de egel ouder is en na verloop van tijd ernstiger worden.
Hierdoor kunnen egels op elke leeftijd neurologische problemen krijgen. Het heeft vaak een zeer langzame progressie, vergelijkbaar met WHS. Neurologische problemen is ook een syndroomnaam, wat betekent dat het verschillende gezondheidsproblemen beschrijft met vergelijkbare symptomen, hoewel niet altijd dezelfde oorzaak. Dit zijn twee hoofdoorzaken van neurologische problemen die vaak voorkomen bij egels, vooral in gevangenschap:
- Genetische neurologische problemen: Neurologische problemen die worden veroorzaakt door een genetische mutatie vertonen vaak symptomen vanaf zeer jonge leeftijd, waarbij ze in de loop van enkele maanden langzaam vorderen. Deze neurologische problemen kunnen niet worden genezen en hebben vaak extra zorg nodig om ze te helpen bij hun beweging. Soms – wanneer de symptomen zich ontwikkelen tot ernstige gevallen van immobiliteit – hebben ze voeding met een injectiespuit nodig. Vaak sterven deze egels eerder dan hun gezonde verwanten.
- Neurologische problemen veroorzaakt door verwaarlozing: Neurologische problemen kunnen ook worden veroorzaakt door een ernstig chronisch gebrek aan verrijking, een vorm van verwaarlozing van dieren die vaak over het hoofd wordt gezien. Een gebrek aan verrijking door geen speelgoed of ruimte te bieden om rond te rennen en insecten te graven en te eten, kan ‘neurotypisch gedrag’ veroorzaken. Dieren vertonen dit soort gedrag omdat ze zo weinig verrijking hebben dat ze op zoek gaan naar manieren om de benodigde verrijking te vervangen. Ze beginnen constant met hun hoofd te zwaaien of rond hun verblijf te cirkelen in exact hetzelfde patroon. Soms kunnen ze beginnen te bijten op tralies van hun verblijf of andere items in hun verblijf, wat meestal ongebruikelijk is voor de soort. Dit gedrag kan hun hersenen veranderen als ze niet goed worden verzorgd, waardoor neurotypisch gedrag een permanent neurologisch probleem wordt. Deze egels gaan vaak niet vroeg dood en leven hun leven uit met dit veranderde gedrag.
Neurologische problemen worden soms gediagnosticeerd door middel van een scan van de hersenen, maar vaker wel dan niet worden ze gediagnosticeerd door alleen de symptomen (hun gedrag) te observeren. Een andere manier om neurologische problemen te diagnosticeren, is door naar hun verblijf te kijken en stappen te ondernemen om het verblijf te verrijken om te zien of het gedrag verandert. Soms zelfs hun dieet veranderen om gedragsverandering waar te nemen. Maar vaak worden neurologische problemen over het hoofd gezien en verward met andere gezondheidsproblemen, waaronder WHS. Dit komt door de algemene symptomen van kantelen van het hoofd, zwaaien met het hoofd, in cirkels rennen, constant aan de lucht snuiven, zelfverminking en andere soortgelijke symptomen.
Tumoren
Tumoren in de schedel komen veel voor bij egels. Sommige zijn beter zichtbaar aan de buitenkant van de schedel, maar sommige zijn in de schedel geplaatst en onzichtbaar. Kanker in het algemeen komt veel voor bij egels, maar tumoren in het hoofd worden vaak niet gediagnosticeerd tot na het overlijden van een egel. De tumoren kunnen druk in de schedel opbouwen, waardoor een reeks secundaire gezondheidsproblemen ontstaat, zoals mobiliteitsproblemen en gedragsproblemen. De eerste categorie symptomen die leiden tot de vroegtijdige dood van de egel.
Tumoren kunnen soms operatief worden verwijderd of met medicijnen worden behandeld, maar vaak is de behandeling gericht op palliatieve zorg met euthanasie wanneer de levensomstandigheden te zwaar worden aangetast. Egels kunnen op elke leeftijd tumoren ontwikkelen, maar ze komen vaker voor bij oudere egels. De symptomen zijn onder meer een verlies van mobiliteit, uitpuilende ogen, onvermogen om te plassen en zelfs progressie tot volledige verlamming en uiteindelijk de dood.
Veterinaire kennis
Met al deze informatie begrijp je waarom het erg belangrijk is om basiskennis te hebben van de mogelijke gezondheidsproblemen van een egel. Als eigenaar en ook als redding, om de eerste symptomen van gezondheidsproblemen te kunnen waarnemen en om de juiste diagnose te kunnen stellen en de benodigde behandelingen te krijgen. Maar wat ook belangrijk is, is om een dierenarts te vinden die de juiste kennis heeft over egels, inclusief wat WHS is en hoe het kan worden gediagnosticeerd. Maar zelfs met een dierenarts die niet over de juiste soortspecifieke kennis beschikt, kunt u als eigenaren van het dier de stem van uw egel zijn door de dierenarts andere opties te laten uitsluiten voordat de diagnose WHS wordt gesteld. Het kan vaker wel dan niet hun leven redden. En zelfs als blijkt dat het WHS is nadat alles is uitgesloten, heeft je egel een veel grotere kans op de juiste palliatieve zorg.
Artikel door Judith Duinkerken.