Diabetes mellitus en egels in gevangenschap

Diabetes komt vrij vaak voor bij egels, hoewel het een diagnose is die vaak over het hoofd wordt gezien. Een duidelijke indicatie is wanneer een egel veel drinkt, maar er zijn meer signalen. Diabetes kan genetisch bepaald zijn of veroorzaakt worden door slechte voedingsgewoonten. Egels met overgewicht hebben meer kans op het ontwikkelen van diabetes. Diabetes mellitus, of diabetes type 2, is het meest voorkomende type bij egels.

Wat is diabetes?

Diabetes wordt ook wel diabetes mellitus genoemd. Het is een ziekte waarbij het lichaam de bloedsuikerspiegel niet meer in evenwicht kan houden. Insuline is een natuurlijke stof die de bloedsuikerspiegel reguleert, maar bij diabetes heeft het lichaam hier te weinig van, reageert het niet meer goed op de insuline of maakt het lichaam helemaal geen insuline meer aan.

De oorzaak van Diabetes is niet altijd duidelijk: soms is er een erfelijke aanleg, soms komt het door overgewicht en is het lichaam minder gevoelig voor insuline. Toch zijn er ook ogenschijnlijk gezonde dieren die diabetes krijgen.

Symptomen

De volgende symptomen zijn kenmerkend voor diabetes type 2:

• Veel drinken
• Veel urineren
• Loomheid
• Gewichtsverlies (vroege Diabetes)
• Gewichtstoename (progressieve Diabetes)
• Terugkerende infecties, zoals blaasontsteking of baarmoederontsteking

Egels die zwanger zijn, kunnen problemen krijgen met betrekking tot het voortplantingssysteem:

• Ontsteking van de baarmoeder
• Tepelverstopping/infecties
• Weinig of geen actieve melkproductie
• Onderontwikkelde embryo’s resulterend in miskramen
• Doodgeboren jongen
• Jongen geboren met ernstige ontwikkelingsachterstand

Langdurige onbehandelde diabetes kan leiden tot blijvende schade aan hart, ogen, nieren en poten.

Diagnose en behandeling

Diabetes kan worden getest op eiwit, glucose en pH via urine of via een bloedtest. De laatste optie is vaak de meest accurate.

Nadat de diagnose diabetes is gesteld, kan een behandelplan worden ontwikkeld. Diabetes is soms omkeerbaar, maar vaak ook niet en dan kan een langetermijnplan goed van pas komen. Allereerst wordt het dieet overwogen. Een speciaal kattenvoer voor diabetische katten is het meest geschikt. Vermijd alle groenten en fruit die van nature veel suikers bevatten. Vlees en insecten kunnen gerust gevoerd worden, maar let er wel op dat de egel geen overgewicht krijgt of nog meer overgewicht krijgt. Dit zal de klachten alleen maar versterken. Een egel met overgewicht kan beter een streng dieet volgen om af te vallen. Daarnaast kan de dierenarts een behandeling met (holistische) insuline voorstellen.

Wekelijks urineonderzoek is een absolute must bij egels met diabetes om de glocus-, eiwit- en pH-waarde in de urine te blijven controleren. Testen hiervoor kunnen besteld worden door de dierenarts (Rocher Combur 3 test bijvoorbeeld). Deze testen zijn niet bedoeld voor diagnostiek, maar geven een goede indicatie van de urinewaarden. Ook nadat de egel stabiele waarden heeft zal er regelmatig getest moeten worden om de diabetes onder controle te houden.

De meeste dierenartsen en fokkers die diabetes bij egels testen voordat ze ermee fokken, gebruiken de Roche Combur 3-test, omdat ze de pH-, eiwit- en glucosewaarden in de urine testen. De fles wordt geleverd met een kleurindicator.

Natuurlijke waarden

Er zijn verschillende onderzoeken naar de serumbiochemieprofielen van wilde witbuikkegels in Afrika. Bij andere exotische egels ontbreken deze onderzoeken, daarom staan ​​hieronder de natuurwaarden van een gezonde witbuik egel. Onderstaande waarde voor eiwit geldt alleen voor bloedonderzoek, voor urineonderzoek is deze bij voorkeur 0.

Mannelijke egels:

• Proteïne (g/dl): 4.58-6.78
• Glucose (g/dL): 71-119
• pH: 7-7.5

Vrouwelijke egels:

• Proteïne (g/dl): 5.08-6.80
• Glucose (g/dl): 69-125
• pH: 7-7.5

Bij glucosewaarden boven de 100 g/dL is het altijd aan te raden om een ​​bloedonderzoek te doen en eventueel de behandeling met (holistische) insuline aan te passen. Boven de 100 g/dL kan ook worden gemeten nadat de egel net heeft gegeten, dan kun je beter een paar uur later nog een keer testen.

Eiwit wordt gemeten om eventuele nierbeschadiging te meten. Als er meer dan 0 eiwitten in de urine zitten, kan dit duiden op nierbeschadiging. Bij bloedonderzoek is dit anders, bovenstaande waarden mogen aangehouden worden.

De pH-waarde van urine zegt veel over de algemene gezondheid van een dier. Een normale pH voor een egel ligt tussen de 7 en 7,5. Een te lage of te hoge pH kan leiden tot gezondheidsproblemen zoals chronische pijn, jicht, spier- en gewrichtspijn, huid-, haar- en nagelklachten en vermoeidheid.

Artikel door Judith Duinkerken.