Witbuikegel

De Witbuikegel is misschien wel de bekendste egelsoort ter wereld, vanwege de toenemende populariteit van deze egelsoort in gevangenschap. Je zou het misschien niet denken, maar deze soort wordt wereldwijd echt als huisdier gehouden!

Taxonomie

Rijk:Animalia
Stam:Chordata
Klasse:Mammalia
Orde:Eulipotyphla
Familie:Erinaceidae
Geslacht:Atelerix
Soort:A. albiventris

Natuurlijke leefomgeving

Witbuikegels komen van nature voor in halfwoestijnen en steppegebieden. In Centraal-Afrika ligt de temperatuur overdag gemiddeld tussen de 30 en 40 graden Celsius. Witbuikegels zijn nachtdieren en slapen overdag in holen, waardoor ze weinig last hebben van deze extreme hitte. In de nog warmere zomermaanden houden ze een winterslaap.

In de nachten, als de Witbuikegel wakker wordt, kan de temperatuur dalen tot zo’n 17 graden Celsius als koudste temperatuur. De temperatuur daalt geleidelijk richting de winterperiode en de Witbuikegel kan dan een korte winterrust houden. De kou duurt niet lang in Centraal-Afrika, dus een Witbuikegel zal maar een paar dagen overwinteren.

Sommige landen in de gordel van Centraal-Afrika hebben een regenseizoen. Door een gebrek aan onderzoek is er geen informatie bekend over het gedrag van Witbuikegels tijdens deze seizoenen, maar het vermoeden bestaat dat de dieren naar een droger leefgebied trekken.

Geografie

Witbuikegels komen van nature voor in West-, Centraal- en Oost-Afrika. Het gebied waarin ze leven, de Sahel, loopt van Senegal en Zuid-Mauritanië in West-Afrika, via delen van de Sahara, naar Soedan, Eritrea en Ethiopië. Vanaf daar eindigt de Sahel, maar de habitat van de Witbuikegel gaat verder door Oost-Afrika naar het zuiden van Zambia.

Landen waar de soort voorkomt zijn Benin, Burkina Faso, Kameroen, Centraal-Afrikaanse Republiek, Tsjaad, Ivoorkust, Djibouti, Eritrea, Ethiopië, Gambia, Ghana, Guinee, Kenia, Mali, Mauritanië, Niger, Nigeria, Senegal, Sierra Leone, Somalië , Soedan en Zuid-Soedan, Tanzania, Togo, Oeganda en Zambia.

Klimaat

De hoogste temperatuur in hun natuurlijke omgeving, in de zomermaanden, ligt rond de 42 graden Celsius. De laagste temperatuur in het koudste land in de wintermaanden ligt rond de 5 graden Celsius. De verschillen in klimaten zijn dan ook erg groot tussen verschillende landen, vooral tussen de warmste en de koudste maanden. Om een ​​gemiddeld klimaat te berekenen hebben we gekeken naar de hoogste temperatuur per maand en de laagste temperatuur per maand per land. Gemiddeld komen we dan uit op een gemiddelde minimumtemperatuur van 18 graden Celsius en een gemiddelde maximumtemperatuur van 31 graden Celsius. Deze cijfers zijn hoog, omdat de warmste temperatuur wordt gemeten in de extreme hitte van de zomer en de laagste temperatuur wordt gemeten in de koudste nachten van de winter. Beide duren echter maar een paar dagen, waardoor de gemiddelde temperatuur gematigder wordt.

Gemiddeld hebben Witbuikegels in de natuur 6 tot 8 uur zonlicht per dag. In de regenmaanden valt er gemiddeld 172 millimeter regen per dag op 14 dagen per maand. In de droge maanden krijgen ze slechts 24 millimeter per dag op 4 dagen per maand.

Flora & fauna

In een gigantisch leefgebied als dat van de Witbuikegel is het moeilijk om de totale flora en fauna te beschrijven. Daarvoor zou je eigenlijk per land moeten kijken welke roofdieren en prooidieren daar leven en welke planten er groeien. Maar er zijn enkele opvallende dingen te noemen.

Witbuikegels geven de voorkeur aan struikgewas en hoger gras boven een dicht bosgebied. Om die reden komen ze vooral veel voor langs de randen van bossen. Bomen die veel voorkomen in hun leefgebied zijn acaciabomen en baobabbomen. Acaciabomen zijn geliefd bij onder andere acaciaratten, een knaagdiersoort die ook op het menu van de Afrikaanse dwergegel staat. Ze vallen vooral zwakkere en jonge dieren aan die op de grond landen en niet meer kunnen opstaan. Baobabbomen zijn echter niet geliefd bij Witbuikegels, omdat olifanten ze graag als waterbron gebruiken. De boom kan honderden liters vocht opslaan! Erg handig in een droog klimaat, zo slaan de bomen elk regenseizoen veel vocht op. Zo komen ze aan hun dikke stammen.

De Witbuikegel deelt zijn leefgebied ook met de big five: leeuwen, luipaarden, neushoorns, olifanten en buffels.

Uiterlijk

Het lichaam van een Witbuikegel heeft van bovenaf de vorm van een druppel. Een vrij spitse neus en een ronde backhand. Het hoofd is hartvormig vanaf de voorkant, met de oren recht achter de ogen geplaatst. Witbuikegels hebben een kale streep op hun hoofd in het midden, tussen de oren. Dit wordt vaak een “omgekeerde hanenkam” genoemd. Aan weerszijden hiervan bevinden zich twee spieren, de dorsale spieren genoemd. Deze lopen van het hoofd naar de achterhand en worden door de Witbuikegel gebruikt om zich op te rollen. Witbuikegels hebben een relatief grote bek met scherpe tanden en vier langere voortanden. Deze worden gebruikt om hun prooi in één hap te doden. Gemiddeld wordt een Witbuikegel zo’n 15 tot 25 cm lang en weegt hij tussen de 250 en 500 gram. Het gemiddelde in gevangenschap is echter 350 tot 450 gram. Boven de 500 gram is de kans op obesitas erg groot. De soort heeft vier tenen aan de achterpoten en vijf tenen aan de voeten. De soort wordt daarom ook wel de ‘Viertenige egel’ genoemd.